Rak pluća i simptomi koji ga karakterišu mogu biti mnogostruki.
Rak pluća je drugi najčešći tip raka kod odraslih u Sjedinjenim Državama. Takođe je vodeći uzrok smrti od raka.
Lečenje raka pluća je mnogo efikasnije kada je bolest u ranijim stadijumima. Međutim, većina ljudi sa rakom pluća nema simptome dok bolest ne metastazira.
Neki ljudi doživljavaju suptilne simptome ranog stadijuma raka pluća, ali ovi simptomi češće potiču od drugih zdravstvenih problema ili faktora kao što je pušenje.
U nastavku teksta opisujemo rane simptome raka pluća, kao i faktore rizika od bolesti i kada treba da se obratite lekaru.
Pregled sadržaja:
Mogući simptomi ranog stadijuma raka pluća
Većina vrsta raka pluća ne izaziva simptome dok se ne proširi na druga područja.
Međutim, neki ljudi doživljavaju suptilne simptome tokom ranijih stadijuma bolesti.
Rani simptomi raka pluća koje opisujemo u nastavku obično su rezultat nekog drugog uzroka. Ljudi koji imaju ove simptome treba da razmotre posetu lekaru kao meru predostrožnosti.
Rak pluća simptomi: Nagli gubitak težine
„Američko društvo za kliničku onkologiju“ izveštava da je gubitak težine često prvi primetni znak raka.
Procenjuju da 40% ljudi koji dobiju dijagnozu raka imaju neobjašnjiv gubitak težine.
Rak može uzrokovati gubitak težine iz više razloga, uključujući:
- promene imunološke funkcije
- promene u metabolizmu
- promene u hormonima
- iznenadni gubitak apetita
- otežano gutanje
- kratak dah
Rak pluća i simptomi koje uzrokuje, uključuju kratkoću daha i piskanje kao mogući rani simptom.
Neki ljudi mogu iskusiti i blagi kašalj pored kratkog daha. Drugi mogu imati poteškoća da dođu do daha, ali nemaju kašalj.
Rak pluća simptomi: Kašalj
Lagani kašalj koji ne nestaje može ukazivati na ranu fazu raka pluća. Neki ljudi pretpostavljaju da je ovaj kašalj samo posledica pušenja.
Osoba koja redovno kašlje zbog nekog drugog stanja pluća može primetiti promene u kašljanju, a to takođe zna da ukazuje na rak pluća.
Iskašljavanje krvi može biti posledica raka pluća ili nekog drugog problema sa plućima. Svako ko iskusi ovaj simptom treba da poseti lekara.
Rak pluća simptomi: Opšti zamor
Rak pluća može uzrokovati pad broja eritrocita u telu. To ukazuje na anemiju.
Pošto eritrociti nose kiseonik, osoba sa anemijom možda neće uneti dovoljno kiseonika da podrži potrebe svog tela. To može dovesti do umora. Hronični umor može otežati svakodnevno funkcionisanje.
Rak pluća simptomi: Bol u ramenu, grudima ili leđima
Većina ljudi sa rakom pluća ne oseća bol ili druge simptome u ranim fazama. To je zato što u plućima ima vrlo malo nervnih završetaka.
Međutim, bol se može pojaviti kada rak pluća napadne zid grudnog koša, rebra, pršljenove ili određene nerve.
Tumori, koji se formiraju na samom vrhu pluća, često prodiru u obližnja tkiva, izazivajući bol u ramenu.
Kako se tumor razvija, osoba može početi da oseća bol u:
- rukama
- grudima
- leđima
Rak pluća simptomi: Promukao glas
Pacjent sa rakom pluća ili nekom drugom respiratornom bolešću može imati promukao, hrapav glas.
Ovo se može desiti ako tumor pritisne laringealni nerv, koji se nalazi unutar grudnog koša. Kada je nerv stisnut, može da parališe glasne žice, uzrokujući promenu glasa.
Rizici od raka pluća
Pušenje cigareta je i dalje najveći faktor rizika za rak pluća, što čini 80-90% smrtnih slučajeva povezanih sa rakom pluća.
Ostali faktori rizika za rak pluća su:
- korišćenje drugih duvanskih proizvoda, kao što su tompusi ili duvan za lulu
- pasivno udisanje dima
- biti izložen radonu, verovatno iz materijala u kući
- rad sa opasnim hemikalijama, kao što su azbest, arsen ili dizel
- život u veoma zagađenom području
- druge bolesti pluća, kao što je hronična opstruktivna bolest pluća
- porodična istorija raka pluća
Preporučuje se godišnji skrining za raka pluća za ljude od 55 do 74 godine koji:
- trenutno puše ili su prestali da puše u proteklih 15 godina
- imaju istoriju pušenja najmanje 15 godina
- su svesni potencijalnih koristi skrininga
- imaju pristup ustanovi koja ima iskustva sa skriningom i lečenjem raka pluća
Skrining ne može otkriti svaki slučaj raka pluća, ali smanjuje šanse da osoba umre od bolesti.
Pušači naspram nepušača
Ljudi koji puše imaju 15-30 puta veće šanse da umru od raka pluća nego ljudi koji ne puše.
U međuvremenu, prema statistikama iz 2013–2014, oko 25% ljudi koji ne puše, uključujući decu, izloženo je pasivnom pušenju. Ovo povećava njihov rizik od razvoja bolesti. Ako ne možete zbog sebe, onda makar zbog vaše dece ili unučića ostavite pušenje (makar kada su oni sa vama).
Prestanak pušenja u bilo kom uzrastu može smanjiti rizik od raka pluća.
Kada je najbolje da posetite doktora?
Gore navedeni simptomi obično su rezultat drugih problema osim raka pluća.
Međutim, svako ko ima bilo koji od sledećih problema treba da poseti lekara:
- kašalj koji traje duže od 2-3 nedelje
- uporan kašalj koji se pogoršava
- kašalj gde izbacujete krv
- bolovi pri disanju ili kašljanju
- kratak dah
- dugotrajan umor
- ponavljajuće infekcije grudnog koša
- neobjašnjivi gubitak težine
Rak pluća simptomi: Rezime
Rak pluća je drugi najčešći oblik raka. Može uticati na svakoga, ali je posebno rasprostranjena među ljudima koji puše.
Obično, rak pluća ne izaziva simptome dok se ne proširi. Kao rezultat toga, nije uvek moguće otkriti rak pluća u njegovim najranijim stadijumima.
Bez obzira na to, neki ljudi doživljavaju suptilne simptome u početnim fazama. Važno je to što pre prepoznati, jer je rani tretman efikasniji, nego ako se bolest dijagnostikuje u kasnijim stadijumima.
Svako ko ima rane simptome raka pluća treba da poseti lekara. U mnogim slučajevima uzrok je nešto drugo, a ne rak. Ipak, najbolje i najsigurnije je potražiti savet lekara.
